بیشتر ایرانیان با زیتون و خواص آن آشنایی دارند. زیتون به دلیل طعم خوب و ظاهری زیبا هم برای تزئین غذا و هم برای خوراک استفاده می‌شود. در ادامه ی این متن با خواص بیشتر این گیاه مقدس آشنا شوید.
پیشینه ی زیتون
تخمین دقیق زمانی که زیتون از حالت وحشی خارج شد و تحت کنترل کشاورزان درآمد ممکن نیست. اشارات فراوانی که در انجیل دربارهٔ این گیاه و تولید آن وجود دارد و فراوانی آن در سرزمین کنعان و منطقه‌ای در سوریه نشان می‌دهد که همیشه زیتون برای اقتصاد ساکنین آن مهم بوده است و سوریه محل تولد زیتون پرورش یافته است.
در دورانی بعد و هم‌زمان با توسعه سازمان‌های دریایی این روغن به‌عنوان یکی از اقلام تجاری به کشورهای آسیای صغیر و مناطق دریایی انتقال یافت و گیاه زیتون نیز در پی آن گسترش یافت.
زیتون،نماد سازمان ملل متحد!
در گذشته زیتون نه تنها نشانی از صلح بلکه نمایان‌گر ثروت و وفور کشور بود. شاخه های درخت این میوه، در یونان باستان و در جشن های باستانی به عنوان نماد صلح حمل میشده است. تاج زیتون در گذشته نیز برای نشان قهرمانی استفاده میشده است. تاج زیتون شاخه ای از درخت زیتون است که به دور حلقه ای پیچیده شده. این ها همه نشان دهنده ی اهمیت زیتون و درخت آن در بین گذشتگان ما بوده است.
اکنون نیز در پرچم سازمان ملل متحد به عنوان نماد صلح استفاده شده‌است.
بیشترین کشت زیتون در کدام کشورهاست؟
زیتون یکی از پرکشت‌ترین میوه‌های جهان است. در سال ۲۰۱۸ مساحتی نزدیک به ۱۰٫۵ میلیون هکتار زیر کشت زیتون بوده‌است!
بر اساس سازمان جهانی غذا و کشاورزی،کشورهای مدیترانه ای بیشترین تولید این محصول یعنی نزدیک به نودوپنج درصد تولید جهانی آن را به خود اختصاص داده‌اند. اسپانیا، ایتالیا، مراکش، ترکیه، یونان از تولید کنندگان عمده ی این محصول اند.
چند نوع زیتون وجود دارد؟
معروف‌ترین گونه شناخته شده این گیاه، زیتون اروپایی نام دارد. از دوران باستان برای تهیه روغن زیتون و نیز برای خوردن خود میوه آن کاربرد داشته‌است. این زیتون در حالت طبیعی تلخ است و باید در معرض تخمیر طبیعی قرار گیرد. زیتون وحشی گونه ی دیگری از زیتون است. زیتون سیاه همان زیتون سبز است که پس از مدتی ماندن بر شاخه، رنگ سیاه گرفته است.
زیتون گونه های زیادی دارد. دانشمندان برآورد کرده اند که حدود 300 نوع زیتون وجود دارد.
محصولات زیتون
روغن زیتون در انواع بکر، تصفیه شده و روغن تفاله ی زیتون موجود می‌باشد.
روغن زیتون بکر: به روغن زیتونی گفته می‌شود که تنها توسط فرایندهای فیزیکی استخراج شده و هیچ نوع فرایند شیمیایی بر روی آن صورت نگرفته‌است.
روغن زیتون تصفیه شده: این روغن با استفاده از فرایندهای شیمیایی تصفیه شده و مقدار اسید چرب آزاد آن کاهش یافته‌است.
روغن تفاله ی زیتون: این روغن با استفاده از استخراج حلالی روغن موجود درگوشت میوه زیتون به وسیله هگزان به دست می‌آید.
فرآورده ی دیگری از زیتون، زیتون پرورده است که بسیار خوشمزه و مقوی است.
خواص زیتون چیست؟
زیتون باعث کاهش کلسترول و خطر ابتلا به سرطان می‌شود. این گیاه حاوی میزان زیادی آنتی‌اکسیدان است! روغن زیتون خطر سرطان سینه را کاهش می‌دهد و آرام‌بخش درد استخوان است. هم‌چنین روغن زیتون به موها نرمی و لطافت خاصی می‌بخشد و باعث تقویت مو می‌شود. عصاره زیتون برای چین و چروک پوست بسیار مفید است و باعث لطافت و نرمی و شادابی پوست صورت می‌شود.
برگ زیتون نیز به عنوان یکی از درمان‌های سنتی برای نقرس و رماتیسم مورد استفاده قرار می‌گیرد. هم چنین درمان‌کننده فشار خون و زخم‌های عفونی نیز می‌باشد.
اگر دچار گزش مار یا عقرب شدید یا به سرمازدگی دچار شدید، می‌توانید از روغن زیتون برای کاهش سوزش و درد می‌شود. البته مراجعه به بیمارستان هم لازم است! روغن زیتون برای رفع سرفه‌های خشک نیز مفید است.
توصیه های اسلام به مصرف زیتون
پیامبر اکرم(ص): روغن زیتون بخورید و خود را با آن چرب کنید، زیرا در آن درمان هفتاد درد است که جذام از جمله آنهاست.
امام جعفر صادق(ع): خوردن سویق با روغن زیتون، گوشت می‌رویاند، استخوان را استحکام می‌بخشد، پوست را نازک می‌کند و بر توان جنسی می‌افزاید. رسیده آن معتدل مایل به گرم است. بهترین نوع آن سبز رسیده و پرورده آن است. اگر همراه غذا خورده شود(نه پیش یا پس از غذا)مقوی معده و اشتهاآور است. مصلحش مغز گردو و بادام و سرکه و روغن هاست (زیتون پرورده). در سوختگی‌های سطحی، مالیدن روغن آن بر روی سوختگی، مانع تاول زدن می‌شود.
در مصرف زیتون به این نکات توجه کنید:
روغن زیتون با گرم شدن، کمی از طعم و بوی خود را از دست می‌رود. گرم شدن در دمای بالا می‌تواند باعث بی‌ثباتی و ناپایداری این روغن شود که باعث ایجاد بیماری‌های قلبی در مصرف‌کنندگان می‌شود. مصرف زیاد زیتون سبب لاغری، بی‌خوابی و اختلالات تنفسی می‌شود.